चंपा षष्ठी हा दिवस विशेषतः खंडोबा किंवा मल्हारी मार्तंड यांच्या पूजेसाठी समर्पित आहे. श्रद्धा, भक्ती, आणि धार्मिक विधींच्या माध्यमातून या दिवशी भक्तांनी देवाची आराधना करण्याचा संकल्प केला जातो.चंपा षष्ठी हा महाराष्ट्रातील लोकांच्या जीवनातील एक महत्त्वाचा सण आहे.
चंपा षष्ठी कधी साजरी केली जाते?
चंपा षष्ठी हा सण मार्गशीर्ष महिन्याच्या शुद्ध पक्षातील षष्ठी तिथीला साजरा केला जातो. हा दिवस सहसा नोव्हेंबर किंवा डिसेंबर महिन्यात येतो. या दिवसाचा संबंध खंडोबा देवाच्या वधू महूरा आणि बाणाई यांच्या विवाहसोहळ्याशी आहे, जो धार्मिकदृष्ट्या अत्यंत पवित्र मानला जातो.
चंपा षष्ठी का साजरी केली जाते?
चंपा षष्ठीच्या सणाला ऐतिहासिक आणि धार्मिक महत्त्व आहे.
खंडोबा देवाची पूजा: खंडोबा, ज्यांना मल्हारी मार्तंड म्हणूनही ओळखले जाते, हे महादेवाचे अवतार मानले जातात. असुरांवर विजय मिळवल्याच्या निमित्ताने त्यांची आराधना केली जाते.
असुरी शक्तींवर विजय: असा विश्वास आहे की खंडोबाने या दिवशी मणी आणि मल्ल नावाच्या असुरांचा पराभव केला होता. म्हणून, हा दिवस असुरी शक्तींवर विजयाचा उत्सव म्हणून साजरा केला जातो.
वैवाहिक संबंधांचे प्रतीक: खंडोबाच्या दोन पत्न्या, महूरा (ब्राह्मण स्त्री) आणि बाणाई (धनगर स्त्री), यांच्याशी विवाह या दिवशी झाल्याचे मानले जाते. त्यामुळे हा सण सांस्कृतिक ऐक्याचा प्रतीक मानला जातो.
चंपा षष्ठी कशी साजरी केली जाते?
- व्रत आणि उपवास:
भक्त चंपा षष्ठीच्या दिवशी उपवास धरतात.
काही जण सहा दिवसांचा उपवास करून षष्ठीला तो पूर्ण करतात. - खंडोबाची पूजा:
भक्त खंडोबा देवाची विशेष पूजा करतात.
पूजा करण्यासाठी निम्बाळकरवाडी (पुणे), जेजुरी, किंवा खेलूर (सातारा) यासारख्या प्रसिद्ध खंडोबाच्या मंदिरांमध्ये गर्दी होते.
देवासमोर गूळ, जवसाचे लाडू, आणि फुलांचा नैवेद्य अर्पण केला जातो. - यज्ञ आणि भजन-कीर्तन:
काही ठिकाणी यज्ञ केला जातो, तर काही ठिकाणी भक्त गाणी, भजनं आणि कीर्तनं करून देवाला प्रसन्न करण्याचा प्रयत्न करतात. - पालखी सोहळा:
जेजुरीसारख्या ठिकाणी खंडोबाच्या मूर्तीची पालखी काढली जाते.
लोक “यळकोट यळकोट जय मल्हार!” अशा जयघोषाने वातावरण भक्तिमय करतात. - घरगुती पूजा:
जे मंदिरात जाऊ शकत नाहीत, ते घरीच खंडोबाची पूजा करतात.
घरात गूळ-भाकरीचा नैवेद्य तयार करून खंडोबाला अर्पण केला जातो.
चंपा षष्ठीचे महत्त्व:
धार्मिक विश्वास: भक्तांमध्ये हा दिवस त्यांच्या जीवनातील त्रास आणि संकटं दूर करण्यासाठी महत्त्वाचा मानला जातो.
सांस्कृतिक एकता: ब्राह्मण आणि धनगर समाजाचे वैवाहिक संबंध हा सण सांस्कृतिक ऐक्याचे प्रतीक म्हणून साजरा करण्यास प्रवृत्त करतो.
आध्यात्मिक साधना: या दिवसात उपवास आणि ध्यानधारणा केल्यामुळे मानसिक शांती आणि आत्मशुद्धी मिळते.
Champa Shashti Wishes in Marathi | चंपा षष्ठी शुभेच्छा संदेश.
यळकोट यळकोट जय मल्हार!
खंडोबाच्या कृपेने तुमचं जीवन सुख, समृद्धी, आणि आनंदाने भरून जावो,
चंपा षष्ठीच्या मंगलदिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा! 
खंडोबाच्या चरणी मनोभावे प्रार्थना,
सुख-समृद्धीचा लाभ होवो घराण्याला,
चंपा षष्ठीच्या पवित्र दिवशी तुम्हाला आणि तुमच्या परिवाराला शुभेच्छा! 
मल्हारी मार्तंडाची कृपा सदैव तुमच्यावर राहो,
जीवनात संकटं दूर होऊन, आनंदाचे दिवस लाभो,
चंपा षष्ठीच्या शुभेच्छा! जय मल्हार! 
चंपा षष्ठीच्या मंगलमय दिवशी खंडोबाच्या आशीर्वादाने,
तुमचं आयुष्य सुख-समृद्धी आणि समाधानाने फुलून जावो.
जय खंडोबा! शुभेच्छा! 
यळकोट यळकोट जय मल्हार!
चंपा षष्ठीच्या पवित्र दिवशी खंडोबाच्या कृपेने तुमचं जीवन आनंदाने भरून जावो!
शुभेच्छा! 
चंपा षष्ठीच्या शुभ पर्वावर खंडोबा तुम्हाला भरभरून सुख-समृद्धी देवो,
तुमचं जीवन आरोग्य आणि आनंदाने नटलेलं असो! जय मल्हार!
मल्हारी मार्तंडाच्या कृपेने तुमच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होवोत,
आयुष्य आनंद, समाधान, आणि प्रेमाने भरून जावो!
चंपा षष्ठीच्या हार्दिक शुभेच्छा!
चंपा षष्ठीचा पवित्र दिवस तुमच्यासाठी आनंदाने उजळून निघो,
खंडोबाच्या आशीर्वादाने सुख-शांती आणि समृद्धी लाभो.
चंपा षष्ठीचा शुभेच्छा!
संकटं दूर होवोत, यश मिळो मोठं,
खंडोबाच्या आशीर्वादाने आयुष्य असो सोनेरी थोडं!
चंपा षष्ठीच्या मनःपूर्वक शुभेच्छा! 
मल्हारी मार्तंडाची भक्ति, श्रद्धा आणि आशीर्वाद तुमचं जीवन उजळून टाको,
चंपा षष्ठीच्या मंगलमय दिवशी तुम्हाला खूप खूप शुभेच्छा! जय मल्हार!
